Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı Başkanı Doç. Sıla Kılıç Sayar, şiddetli kaşıntıya neden olan uyuzun son yıllarda görülme sıklığının hızla arttığını, doğru tedavi uygulanmadığı takdirde aylarca sürebileceğini söyledi. Uyuz enfeksiyonundan 4-6 hafta sonra belirtilerin ortaya çıktığına dikkat çeken Sayar, şikayeti olmasa bile aynı ortamda yaşayan herkesin eş zamanlı tedavi görmesi gerektiğini ifade etti.
GECE KAŞINMASI İLE BAŞLAR
Uyuz her ne kadar ciltle sınırlı ve yaşamı tehdit etmeyen bir hastalık olsa da şiddetli kaşıntıya neden olabilmesi, kişiden kişiye kolaylıkla bulaşabilmesi ve bazen tedavisinin uzun sürebilmesi nedeniyle herkesin korktuğu bir hastalık haline gelmiştir. . Doç. Sıla Kılıç Sayar, uyuzun genellikle gece kaşıntısıyla belirtilerini göstermeye başladığına dikkat çekerek, şöyle konuştu: “Uyuz, ‘Sarcoptes scabiei’ adı verilen, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük olan akarların bulaşmasıyla insandan insana bulaşıyor. Birlikte uyumak, sarılmak, cinsel temas, havlular, çarşaflar, yastıklar yoluyla. Kıyafet paylaşımı gibi temas yöntemleriyle bulaşır. Ancak kısa süreli temasla bulaşması beklenmiyor. Hastalık genellikle 15-20 dakikalık temastan sonra bulaşıyor. “Uyuz hayvandan insana bulaşamaz.”
SU TOPLAYAN CİLTTE KÜRELİ YARALAR OLUŞUYOR
Uyuzun bulaştıktan sonra hemen belirti göstermediğini, ilk belirtilerin 4-6 hafta içinde ortaya çıktığını belirten Sayar, kimden ve nasıl bulaştığını tespit etmenin zor olduğunu söyledi. Sayar: “İlk belirti kaşıntıdır. Bu kaşıntının çeşitli özellikleri olmasına rağmen günümüzde uyuzun görülme sıklığı çok arttığı için doktorlar kaşınan her hastada öncelikle uyuzdan şüphelenmektedir. Kaşıntı en sık parmak ortaları, bilekler ve karın bölgesinde, göbek çevresinde görülür. Kısa sürede önce bu bölgelerde başlayıp daha sonra yayılan minik kabarcıklar ortaya çıkar. “Ancak kaşıntı şiddetlendikçe bu kabarcıklar yani kesecikler hastanın kaşınması sonucu parçalanıp kabuklu yaralara dönüşüyor.”
DOKTORA DANIŞMADAN İLAÇ KULLANMAYIN
Doç. Dr. Sıla Kılıç Sayar, kremlerin dermatoloğa danışmadan doğrudan kullanılmasının özellikle hamile kadınlar ve çocuklar için çok tehlikeli sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulundu. Sayar, tedaviyle ilgili şunları söyledi: “Uyuz genellikle topikal tedavilerle yani kremlerle tedavi ediliyor. Uzun yıllardır ülkemizde bulunmayan ve artık ülkemizde kullanıma sunulan tablet tedavisinden de yararlanılabilmektedir. Kremleri doğru kullanan, anlatılan uygulama yöntemine ve önlemlere uyan kişiler genellikle başarılı tedavi görmektedir. Kremlerin türüne göre bazen 24 saat, bazen de 72 saat vücutta bırakılır. Bu süre içerisinde ellerin yıkanması gerekiyorsa krem daha sonra tekrar sürülmeli veya günlük aktiviteler eldiven giyilerek yapılmalıdır. Giysiler ve diğer temas eden kumaşlar en az 60 derecede yıkanmalıdır. Ciltte kuruluk, tahriş gibi durumlar tetiklenmediği takdirde gün geçtikçe kaşıntı azalacaktır. Bir ay boyunca hafif kaşıntıların olabileceğini unutmamak önemlidir. “Cildi nemlendirmek bu süreçte yardımcı olacaktır.”
‘TEDAVİ EDİLMEZSE AİLEDEKİ HERKES YENİDEN ENFEKSİYONA ULAŞACAK’
Doç. Uyuz hastalığına yakalandıktan 4-6 hafta sonra belirtiler ortaya çıktığı için evde veya aynı ortamda yaşayan diğer kişilerde hastalığa yakalansalar bile şikayetleri olmayabileceğini belirten Prof. Sıla Kılıç Sayar, şu uyarıda bulundu: “Aileden ya da yaşanılan ortamdan biri hastalanırsa şikayeti olan ya da olmayan kişilerin aynı anda tedavi edilmesi gerekir. Doğru tedavi uygulandığı takdirde uyuz kendiliğinden tekrarlamaz. Ancak yeniden enfeksiyon olması durumunda uyuz tekrar gözlenir. Bu nedenle tüm aile bireyleri aynı anda tedavi edilmezse enfeksiyonun yeniden görülmesi söz konusu olabilir” dedi.
‘Uyuz geçse bile kaşıntı devam edebilir’
Dermatoloji Uzmanı Doç. Atopik cilt yapısına sahip veya mevcut egzaması olan bireylerin uyuza karşı daha dikkatli olması gerektiğini belirten Prof. Sıla Kılıç Sayar: “Uyuz kremleri çoğu zaman cildi kurutabiliyor veya tahriş edebiliyor. Bu nedenle özellikle atopik cilt yapısına sahip veya egzaması olan bireylerde cilt kuruluğu artabilir ve egzama meydana gelebilir. Bu süreçte uyuz kaybolsa bile kaşıntı devam edebilir, hatta artabilir. Sizi tedavi eden doktorun tedavinin başarısız olup olmadığına karar vermesi gerekir. Uyuz geçmişse diğer şikayetlerin tedavisini düzenler. Yeni bir doktora başvurduğunuzda size aslında uyuz olmadığınız, egzamanız olduğu söylenebilir. “Uyuzunuzun iyileştiği ortaya çıktı” dedi.
